فرش پایه و اساس هر اتاق زیبایی است. اگر با یک فرش دستباف شروع کنید، بقیه اجزای دکور در جای خود قرار می گیرند. اصطلاح "فرش" به جای واژه "قالی" استفاده می شود. فرش در واقع یک پارچه درشت است که از خانه به خانه دیگر کشیده می شود. فرش جایگاه خود را حفظ کرده در حالی که به سادگی روی زمین پهن می شود.
فرش در فرهنگ دهخدا با گستردنی، زیرانداز و قالی مترادف است و به معنای گستردن و گستردنی است. در دوران کهن «بساط» خوانده می شد.طبری در تاریخ خود آورده است: «بساطی، فرشی، یافتند از دیبا، شصت ارش، اندر شصت ارش ...».
یک فرش می تواند بدون زحمت، ظاهر و همچنین حال و هوای هر اتاق را تغییر دهد. فرش نه تنها به عنوان پوشش کف انتخاب می شود، بلکه تأثیر مثبتی بر کیفیت هوای داخلی خانه شما نیز دارد. این به این دلیل است که فرش به عنوان یک فیلتر عمل می کند، آلاینده های موجود در هوا را از هوا بیرون می کشد، آلاینده ها را تا زمانی که با جاروبرقی یا تمیز کردن حرفه ای فرش پاک شوند، به دام می اندازد.
فرش ها بخش مهمی از دکوراسیون منزل ما هستند، به خصوص در خانه هایی که کفپوش های سخت دارند.
فرش اتاق را روشن می کند و برای کسانی که راه می روند، می نشینند و گاهی روی فرش دراز می کشند، گرما و آرامش می بخشد. هنگامی که فرش ها روی زمین قرار می گیرند،کفپوش را از کثیفی و خاک های ساینده محافظت می کنند، بنابراین روند سایش کفپوش را کند می کنند و از خانه شما محافظت می کنند. از این گذشته، جایگزینی فرش بسیار ساده تر از یک خانه کامل است.
از قدیم الایام، انسان ها برای جدا کردن خود از سطح سرد و ناراحت کننده زمینی که روی آن راه می رفتند، می نشستند و می خوابیدند، از وسایل مختلفی استفاده می کردند. حتی قبل از تاریخ ثبت شده، از پوست حیوانات و خز برای این منظور استفاده می شد. با گذشت زمان، انواع مواد طبیعی و ساخته شده برای ارائه سطح بهتری از راحتی و دوام استفاده شده است.
قدیمی ترین فرشی که تاکنون کشف شده، فرش پازیریک است که یک فرش پرز است که در سال 1949 در تپه سیبری کشف شد. کارشناسان معتقدند قدمت آن به بیش از 2500 سال می رسد و به قرن پنجم قبل از میلاد می رسد.
این فرش با منشأ ناشناخته که برای هزاران سال در یخ نگهداری میشد، با ابعاد تقریبی ۵×۶ فوت، تمام ویژگیهای فرش مدرن، ایرانی یا آناتولی با پرز و گره را دارد. نقوش مرکزی کاشی کاری غالب فرش با حاشیه هایی احاطه شده است که ردیف هایی از گوزن و سواران را نشان می دهد.
در طول قرن ها، پیشرفت های تدریجی در بافندگی و تکامل در طراحی، الگوهای پیچیده تری را تولید کرده است. اگرچه بافتن فرش به سرعت در بسیاری از نقاط جهان رایج شد، هر گروه قومی طرحهای کاملاً متفاوتی را برای اهداف مختلف تولید می کردند.
در خاورمیانه، قالیبافی و فرش بافی تبدیل به یک صنعت خانگی شد که در آن افراد برای استفاده خود فرش میبافتند. در اوقات فراغت خود، آنها برای فروش در آینده یا به عنوان پرداخت برای سایر کالاها و خدمات از آن استفاده می کردند.
در واقع فرش برای پرداخت جهیزیه، خرید دام یا پرداخت مالیات به راحتی پذیرفته می شد. با این حال، در هند، قالیها تقریباً منحصراً برای فرمانروایان مغول بافته میشد و در زندگی روزمره مردم عادی نفوذ نمیکرد.
در چین، فرشهای دستباف اساساً زینتی بودند و برای کسانی که جایگاه و ثروت بالایی داشتند و میتوانستند آنها را بخرند یا بسازند ساخته میشدند.
پرشیا، نام ایرانی باستانی ایران، به خود می بالد که برترین فرهنگ جهان در تولید فرش است. هنر بافندگی در آن موروثی است و در ایران فرش هایی با هر سبک و اندازه ای ساخته می شود. بخش ترک زبان مردم ایران اغلب از گره سنه استفاده می کنند.
قالیهای تولید شده اغلب به نام مناطقی که در آن ساخته میشوند، نامگذاری میشوند، مثلاً همدان، مشهد، کرمان ، شیراز و بیدجار.
فرش همدان
حالا به فرش کرمان (یا کرمان) نگاهی بیندازید.
هنر، معماری و محصولات صنایع دستی در دوره صفویان، به ویژه در دوران حکومت شاه عباس بزرگ، که در سالهای 1587-1629 سلطنت میکرد، توسعه یافت. امروزه نفت بیشترین درآمد صادراتی را فراهم می کند، اما وقتی صحبت از صنعت فرش می شود، تولید فرش در ایران غالب است. میلیون ها ایرانی به نوعی در تولید فرش دست دارند. از طریق پرورش گوسفند، برش، ریسندگی، رنگرزی، بافندگی، شستشو، تعمیر و یا فروش فرش.
برای یک بازدیدکننده در ایران خیلی زود مشخص می شود که فرش نقش مهمی در جامعه دارد. در شهرهای بزرگ، فرشفروشیهای منحصر به فرد در کنار هم قرار دارند. در خیابانها میتوان کامیونهای کوچکی را دید که روی سکوهایشان فرشهایی در حال انتقال به مکان های مختلف هستند. ابزار بافندگی و نخ در همه جا به فروش می رسد. بیرون در حومه شهر، بافندگی در خانه ها و بیرون در فضای باز دیده می شود. گاهی ممکن است شخصی فرشی را در خیابان پهن کرده باشد و در حال شستن آن با آب و برس باشد.
برای بسیاری از مردم غرب، فرش شرقی مترادف با فرش ایرانی است. البته این درست نیست، اما با توجه به تأثیرات فرش ایرانی در سراسر جهان، این اشتباه قابل درک است. کنوت لارسون نویسنده سوئدی در کتاب خود در مورد فرش های شرقی می گوید:
"ایرانی ها فرهنگ فرش خود را با دقت حفظ می کنند. هنر فرش بافی آنها چیزی برتر است، بهترین در جهان است".
فرش های ترکیه را گاهی فرش های آناتولی نیز می نامند. قدیمیترین فرشهای ترکی کشفشده، مربوط به قرن سیزدهم میلادی است و در شهر قونیه یافت میشود، که برای مدت طولانی مرکز تولید فرش ترکیه بود. فرش هایی که در قرن 16 و 17 ساخته شده اند کاملاً با فرش های ایرانی قابل مقایسه هستند. قالیبافی در آناتولی ابتدا با ورود قبایل ترک از آسیای مرکزی که در این منطقه ساکن شدند آغاز شد. بنابراین فرش های آناتولی شاخه ای از فرش های قوم ترک را تشکیل می دهند.
برخی از قدیمی ترین نمونه های شناخته شده هجده قطعه باقی مانده است که توسط ترکان سلجوقی در قرن سیزدهم بافته شده است. نقوش در این قطعات در نقشهای گلدار و هندسی تلطیفشده در چندین رنگ اصلی نمایش داده میشد و در استانهای سیواس، قیصری (کایسری) و قونیه بافته میشد. فرش های ترکی به شدت تحت تأثیر یونانی ها هستند که در زمان های گذشته بر تولید فرش تسلط داشتند. قالیهایی که ضخیمتر هستند از پشم، پنبه و ابریشم تشکیل شده و همیشه با گره ترکی بسته میشوند که به آن گره غیوردس یا ترکباف نیز میگویند.
الگوهای رایج بر اساس طاقچه های نماز با نقوش هندسی بیشتر رایج است. انسان ها و حیوانات به تصویر کشیده نمی شوند زیرا قرآن چنین اجازه ای را به آنها نمی دهد.
قالی بافی ممکن است در قرن یازدهم با آمدن اولین فاتحان مسلمان، غزنویان و غوری ها، از غرب وارد این منطقه شده باشد. آغاز سلسله مغول در اوایل قرن شانزدهم، زمانی که آخرین جانشین تیمور، بابر، حکومت خود را از کابل تا هند گسترش داد و امپراتوری مغول را تأسیس کرد. می گویند وقتی بابر به هند آمد، از نبود تجملات در آنجا ناامید شد. دلش برای تجملات ایران تنگ شده بود که شامل فرش ایرانی هم می شد.
ملک اکبر در سال 1520 پس از میلاد، زمانی که تعدادی قالیباف را از ایران آورد، در کاخ خود در آگرا، اساس سنت قالی بافی را در هند بنا نهاد. او با حمایت آنها مراکز قالی بافی را در آگرا، دهلی و لاهور تأسیس کرد تا تولید فرش های ایرانی را که از طرح های کرمان، کاشان، اصفهان و هرات الهام گرفته بود، تسهیل کند.
ملک اکبر که خود بی سواد بود مروج هنر و فرهنگ شد و در زمان سلطنت او بود که هنر در هند رونق گرفت. به دلیل هیاهوهای فراوان در زندان ها تصمیم به اصلاح نظام گرفت. بین سالهای 30-1520 او به قالیبافان ایرانی که با خود آورده بود، دستور داد تا هنر قالیبافی را به زندانیان بیاموزند. این زندانیان به کار خود بسیار افتخار کردند و در نهایت از اربابان خود پیشی گرفتند. در ابتدا، فرشهای بافته شده، سبک کلاسیک ایرانی گرهزنی ظریف را نشان میداد. به تدریج با هنر هندی آمیخته شد. بنابراین، فرش های تولید شده به نوعی منشأ هندی شدند و به تدریج صنعت شروع به تنوع و گسترش در سراسر شبه قاره کرد.
در دوره مغول، فرش های بافته شده در شبه قاره هند به قدری معروف شد که تقاضا برای آنها در خارج از کشور گسترش یافت. این فرشها طرحهای متمایزی داشتند و از تراکم گرههای بالایی برخوردار بودند.
فرشهایی که برای امپراتوران مغول از جمله جهانگیر و شاه جهان ساخته میشد، از بهترین کیفیت برخوردار بودند. در زمان سلطنت شاه جهان، قالی بافی مغول زیبایی جدیدی به خود گرفت و وارد مرحله کلاسیک خود شد. فرشهای هندی به دلیل طرحهای خود با توجه به جزئیات و ارائه ویژگیهای واقعی شناخته شدهاند. صنعت فرش در هند در بخش شمالی آن با مراکز عمده ای در کشمیر، جیپور، آگرا و بهادوهی رونق بیشتری یافت.
امروزه هند بزرگترین تولید کننده و صادرکننده فرش دستباف از نظر ارزش و حجم در جهان است. حدود 75 تا 85 درصد از فرش های تولید شده از هند صادر می شود. فرش های هندی به دلیل طراحی عالی، رنگ های جذاب و کیفیت خود در سراسر جهان شناخته شده اند.
بابر شهر آگرا را توسعه داد، باغهایی ساخت که او را به یاد ایران میانداخت، و شهر را با روشنفکران و شاعران پر کرد. آگرا تا قرن هفدهم به عنوان مقر اصلی قدرت مغول ادامه داشت. هنر، معماری و شعر فارسی در آن زمان بسیار توسعه یافته بود. علاقه مغول به هنرها و فرهنگ عالی ایران به استقرار فرهنگ ایرانی در هند کمک کرد.
اگرچه قالی بافی در مناطق روستایی هند انجام می شد، امپراتور بزرگ مغول اکبر (1556-1605) در زمان سلطنت خود این هنر را به هند آورد. قالی بافی ایرانی در این دوره در زمان شاه طهماسب و شاه عباس صفویه در اوج قرار داشت. صنعتگران هندی در بافتن منسوجات سبک با پشم، ابریشم و پنبه خوب مهارت داشتند، اما فرش پرز را نداشتند.
شهر آگرا که در ایالت اوتار پرادش در شمال هند واقع شده است، بیشتر به خاطر تاج محل، مقبره ای که امپراتور مغول شاه جهان برای همسر سومش ساخت، شناخته شده است. آگرا همچنین از قرن شانزدهم مرکز بزرگی برای قالی بافی بوده است که این مسئله کمتر شناخته شده است. هنگامی که آگرا برای اولین بار در سال 1566 پایتخت مغول شد، حضور خود را به عنوان یک مرکز قالی بافی نیز تثبیت کرد.
اکبر کارگاه های درباری تأسیس کرد و صنعتگران با استعدادی را از ایران آورد تا هنر فرش بافی را به صنعتگران هندی آموزش دهند. آگرا به به لحاظ رنگ های گیاهی طبیعی به خوبی شناخته شده است. از آنجایی که پایگاه امپراتوری اکبر بود، هنرمندان ابتدا در آنجا مستقر شدند. طرحهای آگرا بر ظرافت و سادگی محصور شده توسط حاشیههای پررنگ گل تأکید میکنند.
انواع ترکمن و ابوسان نیز معروف است. آنها برای الگوهای جسورانه واقع گرایانه شناخته شده اند. تخصص فرشهای بهادوهی اوتار پرادش، طرحهای فردی آنهاست. این طرح ها توسط بافندگان بومی ایجاد شده است و همچنین شامل نکات مختلفی از تاج محل در رنگ های طبیعی است. رنگ برای تولید یک فرش خوب بسیار مهم است، زیرا تأثیرات آن بر رنگ و ظاهر آن است.
چگونه فرق بین فرش دستباف و ماشینی را بفهمیم:
برای کسی که آموزش ندیده، تشخیص و تفاوت بین فرش دستباف و ماشینی دشوار است. این مطلب به شما کمک میکند تفاوتها را درک کنید و به شما این مزیت را میدهد که هنگام خرید فرش تصمیمی آگاهانه بگیرید.
قطعات فرش دستباف
قالیچه های دستباف بر روی دستگاه بافندگی با طراحی خاص ساخته می شوند و با دست گره می خورند. ساخت فرش دستباف هنری بسیار قدیمی است که جای تحسین بسیاری دارد! اندازه بافندگی بستگی به اندازه قالی دارد و بافت از پایین به بالا انجام می شود. قالیباف گرهها را در پایهی فرش فرو میکند و با دست می بندد و این «پرز» فرش را تشکیل میدهد. این یک کار بسیار خسته کننده و زمان بر است. مدت زمان تولید فرش دستباف به اندازه و پیچیدگی طرح بستگی دارد. بی سابقه نیست که یک فرش 30 *40 سانتی با کیفیت فوق العاده خوب تولید شود که بیش از یک سال طول بکشد! امیدوارم بتوانید درک کنید که چرا قیمت این فرش ها بسیار بالا است.
فرش های دستباف را می توان از پشم، پنبه، ابریشم، جوت و سایر مواد طبیعی تهیه کرد. گاهی اوقات از ابریشم در فرش های پشمی برای خطوط برجسته یا الگوی برجسته استفاده می شود تا طرح را بهتر کند. فرش های دستباف یا دستبافت در صورتی که کیفیت خوبی داشته باشند و به درستی نگهداری شوند می توانند سال های زیادی دوام بیاورند.
فرش های دستباف که فرش های شرقی نیز نامیده می شوند، اغلب مجموعه ای هستند. کیفیت این فرش ها به عوامل متعددی از جمله تعداد گره، رنگ های استفاده شده و کیفیت نخ ها بستگی دارد. فرشهای دستباف معمولاً گرانتر هستند، اما طول عمر این فرشها بیشتر است و بنابراین معمولاً ارزش بیشتری نسبت به پول که می پردازید دارند.
نمونه ای از قالیچه بافی
بافت تخت یکی دیگر از دستهبندیهای فرش دستباف است. این قالیها را به صورت دست بافت و بدون پرز میبافند. تقریبا هیچ ارتفاعی برای فرش نمی توان قائل شد. قالیچه های سومک، دهری، گلیم و بافته از انواع قالی های تخت بافت هستند. با یک فرش تخت بافت، حتماً به یک ترمز فرش نیاز پیدا می کنید که زیر آن قرار دهید تا در جای خود بماند .
فرش های تخت بافت بدون پرز هستند
فرش های ماشینی توسط ماشین های بزرگی به نام پاور لوم ساخته می شوند. دستگاه بافندگی برقی به صورت خودکار و توسط کامپیوتر کنترل می شود. فرش ماشینی را می توان به سرعت ساخت و با موادی از جمله پشم و الیاف مصنوعی مانند پلی پروپیلن، نایلون، پلی استر، اکریلیک و ابریشم تولید می شود.
فرش های ماشینی می توانند جایگزینی با قیمت مناسب تر، نسبت به فرش های دستباف باشند. فرش های ماشینی معمولاً بسته به کیفیت و الیاف مورد استفاده، عمری حدود 20 سال یا کمتر دارند. به عنوان مثال یک فرش ماشینی با کیفیت بالا اگر به خوبی نگهداری شود می تواند چندین دهه دوام بیاورد. فرش های ماشینی معمولاً برای یک کلکسیونر ارزشی ندارند. اگرچه مارک های خاصی مانند فرش کارستان وجود دارند که طرفداران بسیار وفاداری دارند. برند کاراستان ساخت کشور آمریکا است، چندین دهه است که فرش تولید میکنند و فرشهای آن از طراحی و کیفیت برتری برخوردار است.
پشت فرش ماشینی. به یکنواختی دوخت که توسط دستگاه انجام می شود توجه کنید
فرش دستباف یکی دیگر از انواع فرش است که دستباف یا دستبافت نامیده می شود. این نوع خاص از فرش با استفاده از یک تفنگ دستی اصلاح شده ساخته می شود که شمع را در یک پایه پارچه قرار می دهد که یک پرز حلقه ایجاد می کند. اگر شمع حلقه بریده شود، به شمع بریده تبدیل می شود. قالیچه پرزدار، اگر قیچی نشود، فرش «قلاب دستی» نامیده میشود.
برخی از طرح ها دارای هر دو شمع حلقه و برش هستند تا جلوه ای ابعادی به الگو بدهند. سپس یک پوشش لاتکس در پشت فرش اعمال می شود تا "تفت ها" را در جای خود نگه دارد. سپس یک پارچه از نوع بوم روی پوشش لاتکس اعمال می شود تا پشت فرش را تکمیل کند.
این فرشها ظاهری دستساز دارند، اما قیمت آنها بسیار کمتر است، زیرا استفاده از تفنگ این کار را به طرز چشمگیری سرعت میبخشد. برای مثال، یک فرش دستباف 8×10 اینچی با کیفیت خوب، بسته به کیفیت ممکن است بین 7 تا 14 ماه طول بکشد. در حالی که همان اندازه فرش ساخته شده به روش تافت دستی ممکن است یک روز طول بکشد.
اگرچه فرش های دستباف می توانند به اندازه فرش های دستباف زیبا باشند، اما معمولاً برای یک کلکسیونر فرش یا شخصی که به دنبال خرید یک فرش شرقی به عنوان سرمایه گذاری است، ارزشی ندارند.
تفنگ تافتینگ دستی
سپس یک پوشش لاتکس در پشت فرش اعمال می شود تا "تفت ها" را در جای خود نگه دارد. و یک پارچه از نوع بوم روی پوشش لاتکس اعمال می شود تا پشت فرش را تکمیل کند.
این فرش ها ظاهری دست ساز دارند اما هزینه بسیار کمتری دارند زیرا استفاده از تفنگ روند را به طرز چشمگیری سرعت می بخشد. به عنوان مثال بافت یک فرش دستباف کوچک با کیفیت خوب ممکن است حدود 10 تا 14 ماه طول بکشد، در حالی که فرش با همان اندازه که به روش دستباف ساخته می شود ممکن است یک روز طول بکشد.
اگرچه فرش های تافتینگ می توانند به اندازه فرش های دستباف زیبا باشند، اما معمولاً برای یک کلکسیونر فرش یا شخصی که به دنبال خرید یک فرش شرقی به عنوان سرمایه گذاری است، ارزشی ندارند.
پشت فرش دستباف
یکی از بهترین راه ها برای تشخیص تفاوت بین فرش دستباف و ماشینی، نگاه به پشت فرش است. در فرش های دستباف بافت و گره کمی ناهموار و کاملاً یکنواخت نخواهد بود. از طرفی فرش ماشینی بسیار یکنواخت و کاملا یکدست به نظر می رسد. هرچه هنگام نگاه از پشت جزئیات در طرح بیشتر باشد، کیفیت فرش بهتر است.
پایه فرش دستباف به حاشیه تبدیل می شود
پشت فرش ماشینی. توجه: حاشیه دوخته شده است.
راه دیگر برای تشخیص دستباف بودن یا ماشینی بودن فرش این است که به حاشیه ها نگاه کنید. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، حاشیه یک فرش ماشینی دوخته شده و به عنوان یک کار پایانی وصل شده است. حاشیه فرش دستباف مانند تصویر زیر امتداد زیرسازی فرش است.
پایه فرش دستباف به حاشیه تبدیل می شود.
طراحی دقیق تر در پشت فرش به معنای کیفیت بهتر آن است. گره یا بافت بیشتر در هر متر مربع به معنای دوام و ماندگاری بیشتر است. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد! ما مطمئن هستیم که پس از مطالعه این همه تفاوت فرش دستباف و ماشینی، هرکسی به راحتی می تواند فرش دستباف یا ماشینی را بر اساس نیاز خود انتخاب کند.
شاید رایج ترین معیاری که در مورد فرش ماشینی شنیده باشید چند شانه بودن فرش باشد و مطمئنا اولین وجه تمایز انواع فرش ماشینی از نظر کیفیت و قیمت در بازار این محصول بین مصرف کنندگان و خریداران «شانه» آن است. در ادامه در این مقاله توضیح می دهیم که شانه به طور کلی چیست و شانه فرش چقدر باید باشد.
در ابتدا باید بگوییم که شانه و مقدار آن نشان دهنده کیفیت فرش نیست و صرف در نظر گرفتن این مقدار برای انتخاب فرش کافی نیست و نیاز است سایر مشخصات را بررسی کنید.
در ساختار ماشین های بافندگی فرش قطعه ای به نام شانه وجود دارد که نخ فرش از آن عبور می کند. به این ترتیب مانند یک شانه معمولی که با آن موهای خود را شانه می کنید، این قطعه نیز دارای چندین دندانه است که با توجه به هر دندانه این قطعه، در هر فرش یک ریشه بافته می شود، بنابراین تعداد دندانه های قطعه شانه را تعیین می کند . ارتباط مستقیمی بین تعداد ریشه های فرش با عرض آن وجود دارد. با توجه به ثابت بودن تعداد دندانه ها در هر دستگاه بافندگی، تعداد ریشه ها در واحد اندازه گیری عرض فرش ماشینی ثابت بوده و تراکم عرضی ریشه ها را در یک متر عرض فرش مشخص می کند. پس منظور از شانه فرش، تراکم عرضی فرش است که به تعداد ریشه یا گره رنگ در یک متر عرض فرش ماشینی گفته می شود که به شانه فرش یا نی نیز معروف است. در واقع تراکم عرضی در گره هایی که بافته می شود شانه فرش نامیده می شود و واحد آن متر است و به راحتی محاسبه می شود. مثلاً اگر بگوییم فرش 1000 شانه است یعنی تعداد گره های هر متر عرض آن 1000 می باشد.
معیار بعدی که در انتخاب فرش ماشینی باید در نظر بگیرید تراکم آن است. اما تراکم فرش چگونه تعیین می شود؟
تراکم فرش مانند شانه فرش تعداد گره ها را در واحد اندازه گیری تعیین می کند اما این بار در امتداد فرش! به این معنی که تراکم فرش نشان دهنده تعداد ریشه در واحد اندازه گیری است که اغلب یک متر است و این بار قطعه ای مانند شانه ماشین بافندگی نشان دهنده نامگذاری آن نیست. این بار دستگاه بافندگی با نیرویی که بر هر نخ بافنده وارد می کند، عامل مستقیمی در پایداری این ارزش است. بنابراین هر چه نیروی بیشتری به لبه باف دستگاه بافنده وارد شود (مقدار در حد مناسب تنظیم شده باشد)، فرش فشردگی بیشتری دارد و در نتیجه دوام و سفتی و سختی آن بیشتر می شود.
تا اینجا به این نتیجه رسیدیم که هرچه شانه فرش بیشتر باشد بافت فرش ریزتر است که شباهت بیشتری به فرش دستباف خواهد داشت و معمولاً به این نوع فرش ها فرش ماشینی دستباف می گویند.
هر چه تراکم و شانه بیشتر باشد تعداد گره های خواب یا پرز فرش در هر متر مربع بیشتر می شود و لازم است از نخ های ریزتر و نازک تری در بافت فرش استفاده شود و به طور طبیعی ارتفاع نخ خواب در فرش نیز کاهش می یابد. به عنوان مثال در فرش های 500 شانه ارتفاع خواب تا 11 میلی متر است که در فرش های بسیار متراکم به 4 میلی متر نیز کاهش می یابد. فرش هر چه شانه های بیشتری داشته باشد، لطیف تر و زیباتر است و هر چه متراکم تر باشد، محکم تر و جذاب تر است. پس بهترین تراکم فرش ماشینی می تواند بالاترین تراکم باشد اما این دلیل نمی شود که ارزش و ویژگی های فرش های ماشینی دیگر با شانه و تراکم کمتر را نادیده بگیریم.
فرش های ماشینی با تراکم بالا منجر به فرش های نرم، ریز بافت و ظریف می شوند. البته ضخامت این گونه فرش ها از فرش هایی با شانه های کمتر ، کمتر است، زیرا هر چه فرش کوتاه تر باشد،ضخیم تر می شود. یعنی فرش 700 شانه با تراکم 2550 ضخیم تر از فرش 1200 شانه با تراکم 3600 است. اگر می خواهید فرشی نازک داشته باشید باید به سراغ فرش هایی با شانه های بیشتر بروید که ضخامت کمتری دارند. اگر دوام و ضخامت بالای فرش برایتان مهم است، فرشی با شانه و تراکم کم انتخاب کنید. در نتیجه می توان گفت فرش های 700 شانه دوام بیشتری نسبت به فرش های 1200 شانه دارند.
پارچه نخی است که در عرض فرش یا سایر بافت ها بافته می شود و نخ ها در طول آن به هم بافته می شوند که در کل باعث بافت زمینه و استحکام نهایی فرش یا محصول مورد نظر ما می شود. نخ تار ضخیم تر یا باریک تر از نخ های ما است و بسیار دراز است. نخ تار می تواند از جنس پنبه، پلی استر یا جوت (کنف) باشد.
فرش 500 شانه ارزان است و کیفیت نسبتا خوبی دارد . دلیل قیمت پایین آن تراکم آن است. عده ای دلیل قیمت پایین این فرش ها را بی کیفیت بودن متریال به کار رفته در آن ها می دانند ، در صورتی که اشتباه فکر می کنند. دلایل متعدد دیگری وجود دارد که از سهولت نسبی در مراحل مختلف تولید این محصول و به عنوان مبنایی در دستگاه بافندگی تلقی می شود.
فرش 500 شانه نوعی از فرش ماشینی است که ظاهر و امکانات رفاهی اضافی ندارد و به اصطلاح کم آپشن است اما بی کیفیت نیست!
همانطور که گفته شد شانه به تعداد گره ها و خانه هایی اطلاق می شود که در عرض یک متر فرش بافته شده اند. این اصطلاحات در فرش دستباف به رج معروف است. بنابراین محصول مورد نظر ما دارای 500 گره در هر متر عرض فرش است که به 500 شانه معروف است.
تراکم طولی اصطلاحی است مشابه تعداد شانه ها اما با این تفاوت که در محاسبه آن یک متر طول در نظر گرفته می شود. به بیان واضح تر، به تعداد گره های یک متری از طول فرش ماشینی، تراکم می گویند. تراکم فرش 500 شانه اصلی 1000 است یعنی در یک متر طول آن 1000 گره زده می شود. چگالی طولی و عرضی باید دقیقاً متناسب با کیفیت نهایی محصول باشد.
یکی از پرفروش ترین محصولات فرش دسته 700 شانه است. به طور کلی فرش های 700 شانه با 2 کیفیت در بازار فرش عرضه می شود.
فرش 700 شانه های اصلی دارای تراکم عرضی (شانه فرش) 700 گره و تراکم طولی (تراکم فرش) 2100 تا 3000 گره است که معروف ترین آنها تراکم 2550 است. معمولاً 700 شانه اصل درجه یک در بازار موجود است.
فرش تبدیلی 700 شانه فرشی است که توسط دستگاه های 500 شانه بافته می شود و با تغییرات داده شده در دستگاه با تراکم عرضی (شانه فرش) 700 گره عرضه می شود و معمولاً دارای تراکم طولی (تراکم فرش) حدود 1500 گره است. این شاخه از فرش ماشینی یعنی 700 شانه تبدیل شده از 700 شانه واقعی قیمت پایین تری دارد که گاهی وقت ها در بسیاری از فروشگاه های غیر معتبر دیده می شود که به بهانه های بی اساس به عنوان فرش 700 شانه واقعی به فروش می رسند.
فرش ماشینی 700 شانه بر خلاف نامش فرش 700 شانه نیست و دلیل نامگذاری آن بافت طرح های جدید و پیدایش فرش 700 شانه در این دسته از فرش های ماشینی است. این فرش با 500 گره و تراکم طولی (تراکم فرش) واقعی در حدود 1000 گره بافته می شود. همچنین فرش های طرح 700 شانه در 7 یا 8 رنگ عرضه می شود. ماشین های بافنده این نوع فرش ماشینی ماشین های کامپیوتری و به روزتر از ماشین های 500 شانه هستند و در رده بالاتری قرار می گیرند. فرش های 700 شانه به دلیل قیمت پایین و طرح های زیبایشان محبوبیت بالایی دارند اما کیفیت خوبی هم دارند.
خرید فرش قطعا انتخاب مهمی است. زیرا قرار است هزینه نسبتا بالایی برای آن بپردازید و بر ظاهر خانه شما نیز تاثیر بگذارد. بنابراین انتخاب فرش از بین 500 یا 700 فرش نیز بسیار مهم و حیاتی است. تراکم فرش 700 شانه 2550 است که تقریباً 1500 واحد بیشتر از 500 شانه است. همین ظرافت کافی است تا طرح های زیبا و دست ساز را به شما ارائه دهد. ضخامت نخ خواب در فرش های ماشینی 700 شانه به دلیل افزایش تراکم حدود 2 میلی متر کاهش یافته است اما همچنان نرمی و لطافت لازم را دارد. با توجه به اینکه شانه و تراکم در فرش 700 شانه افزایش یافته است، لازم است از نخ های ریزتر و در عین حال بادوام بسیار بیشتر استفاده شود که در این صورت استحکام و دوام محصول نهایی افزایش می یابد.
نتیجه گیری نهایی در مقایسه این دو محصول نشان می دهد که خرید فرش 700 شانه قطعا انتخاب به صرفه تری برای شما خواهد بود و می توانید از کیفیت، زیبایی و ماندگاری بیشتری برخوردار شوید.
فرش 1000 شانه نوعی فرش ماشینی با عرض 1000 گره در هر متر است یا به عبارتی 1000 نخ در هر متر عرض با استفاده از گره به نخ تار و پود متصل می شود. به طور کلی تراکم 100 شانه 3000 است و بین 700 شانه تا 1200 شانه قرار می گیرند. فرش های 1000 شانه در این سال ها به خوبی وارد بازار شده است. همچنین به دلیل قیمت مناسبی که نسبت به کیفیت و زیبایی دارند، بسیار محبوب شده اند.
این فرش ها به دلیل تعداد شانه های بیشتر قیمت بالاتری نسبت به فرش های 500 و 700 شانه دارند که باعث زیبایی و شکیل شدن آن ها می شود. این فرش ها با توجه به تعداد زیاد گره ها اغلب عمری 20 ساله دارند و به دلیل بافتی که از نخ اکریلیک مرغوب ساخته شده در برابر حرارت نیز مقاوم هستند.
فرش 1200 شانه یکی از مرغوب ترین و محبوب ترین فرش های ماشینی موجود در بازار است، به قدری ظریف و لطیف است که به طور عمده نقش اصلی تزیین منازل را در دکوراسیون ایفا می کند. نکته مهم این است که با افزایش تعداد شانه و تراکم، ضخامت فرش کاهش می یابد زیرا الیاف استفاده شده نازک و نازک تر می شود. نقش های بسیار کوچک و شلوغ به صورت 1200 شانه بافته می شود. فشردگی بین ریشه های این فرش بسیار زیاد بوده و استحکام و دوام فرش 1200 شانه در برابر انواع آسیب ها بسیار بالاست.
فرش ماشینی 1500 شانه دارای تراکم 4500 می باشد که زیبایی و انسجام فوق العاده ای به فرش می دهد. تعداد بسیار بالای گره در هر متر مربع این فرش باعث می شود تا طرح های بسیار ظریفی توسط شرکت های فرش بافی مورد استفاده قرار گیرد و این تفاوت بزرگی در فرش ماشینی 1500 شانه است که آن را زیبا می کند. برای درک بهتر این موضوع، می توانید تفاوت بین عکس گرفته شده با دوربین 8 مگاپیکسلی و عکسی که مثلا با دوربین 48 مگاپیکسلی گرفته شده است را متوجه شوید. در عکس های با وضوح بالاتر، تعداد سلول های رنگی در هر سانتی متر مربع بسیار بیشتر است که باعث وضوح بیشتر عکس می شود. در فرش 1500 شانه، نقوش واضح تر و با جزئیات بسیار بیشتر بافته می شود.
برای بافت فرش 1500 شانه باید از مرغوب ترین نخ استفاده شود زیرا تراکم بسیار زیاد باعث می شود گل ها و طرح های فرش به هم گره بخورند و نقش آن به راحتی قابل مشاهده نباشد بنابراین باید از نخ هایی استفاده کنند که سایز کوچکی دارند. همچنین ارتفاع خواب در سایدینگ و تکمیل فرش با دستگاه قیچی کوتاه می شود تا طرح فرش را به زیبایی هر چه بیشتر نشان دهد.
اگر می خواهید فرشی نازک داشته باشید باید به سراغ فرش هایی با شانه های بلند بروید که ضخامت کمتری دارند. اگر دوام و ضخامت بالای فرش برایتان مهم است، فرشی با شانه و تراکم کم انتخاب کنید. در نتیجه می توان گفت فرش های 700 شانه دوام بیشتری نسبت به فرش های 1200 شانه دارند.
قبل از خرید فرش، کاربرد آن را خودتان مشخص کنید. فرش در کدام قسمت خانه پهن شود، پرتردد یا کم تردد؟ آیا قرار است در خانه شما جنبه تزئینی داشته باشد؟ ظرافت آن چقدر برای شما مهم است یا ترجیح می دهید دوام بیشتری داشته باشد؟ پاسخ به تمام این سوالات به شما کمک می کند تا در مورد بهترین تراکم شانه و فرش مناسب ترین تصمیم را بگیرید.